تغذیه تکمیلی
تغذیه تکمیلی در شیرخواران
شیر مادر تا پایان 4 ماهگی و حتی 6 ماهگی به تنهایی و بدون اضافه کردن هیچ نوعی غذای کمکی برای رشد طبیعی شیرخوار کافی است. بعد از 6 ماهگی نیازهای غذایی شیرخوار...
تغذیه تکمیلی در شیرخواران
شیر مادر تا پایان 4 ماهگی و حتی 6 ماهگی به تنهایی و بدون اضافه کردن هیچ نوعی غذای کمکی برای رشد طبیعی شیرخوار کافی است. بعد از 6 ماهگی نیازهای غذایی شیرخوار. فقط با شیر برآورده نمیشود و لازم است که علاوه بر شیر، غذاهای نیمهجامد را نیز برای او شروع کرد. این زمانی است که شیرخوار از نظر فیزیکی و فیزیولوژیکی قادر به استفاده از غذاهای جامد است.
سن شروع تغذیه تکمیلی یا کمکی، با زمان از شیر گرفتن فرق دارد. شروع غذاهای کمکی نه تنها میتواند انرژی لازم را برای رشد مناسب شیرخوار تأمین کند بلکه دوران بسیار حساس آموزش تدریجی شیرخوار، برای ایجاد عادت صحیح غذایی و استفاده از غذای سفره خانواده است. سن شروع باید بر اساس رشد و نمو شیرخوار باشد. اکثر شیرخواران، بین 4 تا 6 ماهگی آمادگی بلع و پذیرش غذاهایی را دارند که کمی غلیظتر از شیر مادر باشد، مثل لعاب برنج، فرنی، حریره بادام و شیربرنج رقیق. شروع غذاهای کمکی در این سن باعث آشنا شدن شیرخوار به مزه و طعم انواع غذاها نیز میشود.
سؤالی که در اینجا پیش میآید این است که آیا زود غذا دادن، شیرخوار را در معرض بیماریهایی قرار میدهد یا خیر؟
شواهد، مبنی بر این است که اصولاً شروع غذاهای کمکی قبل از پایان 4 ماهگی نه تنها به دلیل آماده نبودن دستگاه گوارش شیرخوار برای پذیرش غذاهایی غیر از شیر، اقدام نادرستی است، بلکه تهیه این مواد در شرایط غیر بهداشتی امکان ابتلا به عفونتها از جمله اسهال را افزایش میدهد. این خود، باعث توقف رشد شیرخوار میشود و از طرف دیگر شروع زودرس تغذیه تکمیلی سبب کمتر مکیدن پستان مادر میشود که خود از عوامل مهم کاهش تولید شیر مادر است.
مناسبترین غذاها برای تغذیه کمکی، غذاهایی هستند که:
1ـ دارای انرژی بوده و حجمشان کم باشد.
2ـ نرم باشند و هضم آنها آسان باشد.
3ـ تازه و بدون آلودگی باشند و پاکیزه و بهداشتی تهیه شوند.
4ـ در دسترس، ارزان و مناسب عادات غذایی خانواده باشند.
5ـ امکان استفاده از آنها در حجم کم و در دفعات وجود داشته باشد.
به هنگام شروع غذای کمکی، غلات معمولاً به رژیم اضافه میشود. غلات را میباید با شیر مخلوط کرد و این مخلوط باید یکنواخت باشد. غلات، مانند برنج، گندم و ... را باید جداگانه و هر یک را به مدت 3 روز تا یک هفته داد تا در صورت آلرژی به هر یک، بتوان به موقع آن را تشخیص داد.
سپس انواع میوه جات صاف شده، و باز هر کدام جداگانه برای چندین روز تا یک هفته باید داده شود. از نظر تغذیهای، نیاز به اضافه کردن شکر به آبمیوه نمیباشد. موز کاملاً رسیده که نشاسته آن تبدیل به قند شده، میوه خوبی است که اغلب مورد پذیرش شیرخوار است. پس از میوه، سبزیجات و باز هر یک از آنها نیز جداگانه داده میشود. این مواد غذایی جامد به افزایش انرژی مورد نیاز شیرخوار کمک میکند.
پروتئین مورد نیاز شیرخوار در 6 ماهگی بیشتر از مقدار موجود در شیر مادر است و رژیم میباید با یک منبع پروتئینی کامل شود. از دادن تخممرغ کامل، که ممکن است ایجاد آلرژی، به ویژه در شیرخواری که در خانوادهاش تاریخچه آلرژی غذایی دارد، باید اجتناب شود. سفیده تخممرغ نیز نباید به هیچ شیرخواری تا سن یک سالگی داده شود.
سلامت باشید.